HÀ NỘI và EM💖

     ...Ta loi lẻ trôi theo dòng    Duyên phận

Sao bơi hoài chẳng chạm bến bờ Em...💝

       ...Tôi đã rơi vào vùng mụ mị không cảm nhận. Vùng sáng tối ma mị ấy cứ kéo tôi đi như kẻ không trọng lượng... Tôi không biết tôi là ai, tôi lờ mờ thấy những ảo ảnh, thấy những vùng sáng tối mông lung. Tôi thấy lửa cháy, thấy sông băng trùm lên tôi, nhưng tôi không thấy nóng, không thấy lạnh... Nói chung tôi không còn cảm giác gì và tôi cũng không biết có phải là tôi trong cái thế giới ma mị ấy không... Nhưng tôi lại thấy rõ hình ảnh vợ con tôi, họ ngay cạnh tôi... Rồi tôi thấy Ba Mẹ tôi đuổi tôi đi, mắng tôi: "Về đi con, vợ con con đang gọi con kìa..."... Hình ảnh ấy cứ lặp đi lặp lại... Rồi tôi thấy vợ tôi thầm thì hát, vợ tôi nói chuyện với ai đó về tôi, vợ tôi khóc, tôi thấy lạnh... Sau này vợ tôi bảo lúc ấy tôi đã khóc và tỉnh lại... Tôi đã hôn mê 11 ngày trong cửa tử...

     Bây giờ thì tôi yêu cuộc sống này hơn bao giờ hết. Tôi yêu trang viết này hơn bao giờ hết... Bởi vì vợ tôi đã thầm đọc tôi nghe, đã thầm hát tôi nghe, đã thầm kể tôi nghe chi li từng chuyến đi, từng khung hình trong nước mắt để kéo tôi về.

     Qua cửa tử mới thấy Người bên cạnh mình đáng trọng và đáng yêu đến nhường nào... Hai con người một định mệnh mà số phận đã gắn chặt vào nhau.

     15 năm trên trang viết này tôi không kết giao nhiều. Nhưng đã kết giao là hết sức trân quý và thật thà. Tôi kết giao bằng tất cả hơi ấm yêu thương trong từng con chữ để giành cho họ. Vì họ là BẠN tôi, người không thể thiếu trong hành trang này... 

     Con chữ mang hồn người, vậy thì đừng để vương tạp niệm. Yêu thương là thiện nguyện, trao người từng con chữ chắt lọc tinh khiết là cho ta niềm vui không bờ bến, là cho ta năng lượng sống tràn trề... 

     ...Bạn bè xửa xưa bên tôi đến giờ vẫn bảo: "Tâm hồn Tb có cho vào máy giặt công nghiệp cũng không nhàu. Sáu mươi năm chứ Sáu trăm năm vẫn trong veo nét yêu đời..."

       Vợ tôi kể: "Khi e đọc những khúc hoạ của mình, gọi tên mình trong tiếng nhớ thầm thì, e thấy khuôn mặt mình giãn ra và sáng lên, không nặng trịch u mê...e đã khóc vì mừng..."

     Và tôi đã trở lại, tôi không khóc, nhưng trong hồn tôi đã khóc... 

     Và tôi viết cho Ngọc_Miền nhớ.

✍️💖✍️

      Hà Nội và Em, còn lại mãi trong ta...

Quảng Bá - Tây Hồ - Sen hồng - Rặng ổi

Những háo hức của một thời nông nổi

Những si mê không dám nói thành lời...

*

     Vườn quất xưa đã chín quả chưa Em...!?

Ta rong ruổi trong hơi men cầu nguyện

"Cá leo cầu dao, Đào trèo cột điện"(*)

Ta mang tim mình hối lộ trái tim Em...

*

      Ngần ấy năm rồi là những hoen đêm

Là sắc đỏ Sông Hồng chia hai nhánh

Nhánh đỏ cho thơ chòng chành nước mắt

Nhánh ầm ì lời thao thiết mong Em...

*

      Hà Nội còn ta và tóc liễu xanh xao

Còn cả Em trong cồn cào nỗi nhớ

Phía Hồ Gươm hoa Lộc vừng đã nở

Em không về nhận nợ tháng năm sao... !?....💖

✍️💖✍️

    (*): Thời bao cấp, người dân Nhật Tân, Quảng Bá thường hối lộ mấy ông thợ điện bằng Cành đào hay cá trắm đen để tránh  mất điện những dịp lễ tết, nên mới có câu: "Cá leo cầu dao, Đào trèo cột điện"🥰 Chuyện thật đấy. 

    Trong clip là hình ảnh Hà Nội về đêm đẹp đến mê hồn và khúc Hướng về Hà Nội được thu trong đêm chia tay Hà Nội 2016.

✍️💖✍️

TÍM HUẾ và TÔI.

     ...Khi theo a về Huế làm album Tím Huế, mình đã ghen với đội mẫu Huế, ghen thật đấy, không đùa đâu... Các em ấy trẻ và duyên vô cùng. Chị Liên cười: "Có mấy giây trong khuôn hình thôi à. Cậu ấy yêu Huế 30 năm rồi mà có yêu ai đâu..."

*

     Khúc Cát Bụi này là minh họa cho phần viết về nhạc Trịnh của a.

*

      Hôm nay tưởng niệm 24 năm ngày mất của"Người ca thơ" Trịnh Công Sơn, mình đăng lại bài viết cuối cùng của a trên Fb... Năm ấy a đưa mình về Huế làm album Tím Huế và để chia tay người bạn phổ thông thân nhất của a.

***

      Tôi về Huế lần này để nhớ thêm về Huế, để đi xa... Tôi vẫn nói Tôi yêu Huế và Tím Huế luôn ở trong tôi...

     Tôi đi rồi Huế có buồn không...!?

Có còn tím như tim tôi máu tím

Ai sau tôi vì câu hò ngọt lịm

Mà một đời đau đáu khắc trong tim...

TỰ TÌNH với HUẾ với TÔI.

Nhớ Huế, nhớ Trịnh Công Sơn.

Nguyễn Tất Toàn.
💖

Đưa chân về với Huế đây
Hay đâu gặp gỡ là ngày vội đi
Sáu mươi năm... chứ ít gì...
Hỏi rằng nước mắt bù trì được không !?

Thân nhau từ thuở vỡ lòng
Tuổi chiều đã cạn còn lồng lên đi...
Nào đâu có phải chim quy
Mà nghe tiếng bấc tiếng chì réo sôi...

Chuông Thiên Mụ gióng mấy hồi
Ngẩn ngơ xót tiếng... đâu rồi ngày xưa...!? 
Ngoảnh đi khuất tiếng chuông thừa
Giấu lòng cho kín ngày vừa vặn đau...

        Là tôi viết cho Liên cô bạn học 10 năm của những ngày xưa, là bạn trân quý cho tới tận bây giờ. Là tôi về với Huế với bạn tôi, nhưng đến bữa cơm chay tôi cũng vội vàng ngơ ngác như vội đi, như thế lực vô hình nào đó đẩy tôi đi...

Và tôi lang thang mình tôi...
💖

       Là tôi đang lang thang với Huế. Huế an lòng tĩnh lặng đến trầm mặc... Là tôi đang nhớ Huế, yêu Huế thôi mà.

       Là tôi nhớ, tôi đã cùng em theo đò ngược bến Tuần, sông xuôi mà lòng người chừng như sóng ngược. Tôi đã ngồi nghe em hò Huế giữa phá Tam Giang mênh mang biển nước mà lòng người chơi vơi giữa hai chiều đi ở.

       Tôi đã lang thang từng ngóc ngách phố cũ tường rêu loang lổ, gạch đá cong vênh thời gian, tưởng tượng ra từng cảnh cũ của triều đại xưa. Thuở có Vua, có Chúa, có Quan, có Quân, có tranh giành, có âm mưu, có hoa lệ, có lụi tàn, có sụp đổ, có suy vong… Không gian, thời gian ở Huế đặc biệt chậm, chừng như không chạy theo nhịp chạy của thế gian bên ngoài. Ghé chùa Thiên Mụ, tựa vai nhau trong tĩnh lặng với nắng chiều dịu êm, ngắm dòng sông Hương lững lờ mà lòng ngổn ngang những suy tư chọn lối đi về.

       Bao nhiêu tối ngồi xích lô cùng em đi lòng vòng Huế, thả hồn theo từng nhịp rung lắc của bánh xe, gặp mưa tôi em lại quay về ngồi Quán Lá nhìn xa xăm khoảng đèn mầu lung linh huyền ảo phía Trường Tiền xa xa…

       Đã bao lần ướt áo tôi em, đã bao lần hai mái tóc bết nước dính vào nhau bởi những cơn hờn dỗi của mưa lá xứ Huế mà vẫn thích chầm chậm đưa chân... có mưa có rét và có cả những hơi ấm trong lòng đang nhen lên...

       Chừng ấy kỷ niệm da diết, vậy đừng hỏi vì cớ gì giữa một đêm mưa gió bão bùng, chớp nhập nhoạng bên song cửa, ngồi tại Huế mà nhớ Huế đến nao lòng. Muôn trùng nhớ nhớ mong mong thương cảm về miền đất từng là kinh thành hoa lệ, cung vàng điện ngọc đã lùi lại một bước, điêu tàn lụn bại, trở thành một đoạn quá vãng xa tít tắp.

        Không biết bao nhiêu lần bạn bè bảo "Sau chuyến đi này Hà Nội sẽ mất một người đi"... Cũng từng ấy lần em nói "Anh mà xa Huế em ra cầu "xóa nợ" luôn"...

         Hôm nay tôi lại về đây, em vẫn đón đưa chăm chút từng bước chân tôi... Sông Hương một dòng mà níu đôi bờ muôn thuở ngóng trông nhau trong những lở bồi của duyên phận, của thời gian, của những sóng lòng muôn thuở chẳng bình yên... Hai suy nghĩ cứ quẩn quanh chạy tìm một ánh soi chung...

Muộn chiều rồi, ta về thôi em...
💖

       Tôi về với Huế để rồi tôi lại ra đi...Xa hay gần thì tôi vẫn nhớ Huế nhớ Em như Hoàng thành xưa cũ trăm năm u ẩn trong lòng.

      Tôi lẩm nhẩm câu hát “Ai về gửi thương nhớ chốn ngàn thơ…” (Thương về xứ Huế của Minh Kỳ). Đến mộng mộng mơ mơ ảo diệu như một vết sương trong trẻo vắt đâu đó giữa cõi trần ai này, đất cố đô này như thắm nhuộm, như dệt bằng muôn vàn thơ và nỗi buồn. Giống một loại duyên nợ buông mành quấn chặt lấy chân người xa xứ như tôi.

        Mưa bất chợt như nỗi nhớ nhung vô cớ và vô bờ này bất chợt phủ ập xuống lòng dạ này, lật tung từng ngóc ngách sâu kín và khơi gợi biết bao niềm nỗi tương tư Huế.

        Và tự dưng lại muốn nghe những bản nhạc hay và diệu vợi đến chao lòng về Huế. Từ những bản ca Huế xưa cũ, nhã nhạc cung đình Huế, đến những bản tân nhạc Huế da diết những sông Hương, chùa Thiên Mụ, chợ Đông Ba, dòng Như Ý, cau thôn Vĩ, cơm Cồn Hến, cầu Tràng Tiền, Kim Luông, Vân Lâu...
💖

      Huế của Trịnh Công Sơn, Trịnh Công Sơn trong lòng Huế. Bao nhiêu năm rồi, anh mãi ra đi, về cõi hư vô để tiếp nối những ngày tháng hát thơ nơi ấy. Anh, Trịnh Công Sơn, "người tình của cuộc sống", đã để lại cho đời vô vàn câu ca, đậm sâu tình yêu nhân loại và chiêm nghiệm về lẽ sống con người.

      Sinh ra và lớn lên trên vùng đất cố đô xưa Thuận Hóa, con người và âm nhạc của Trịnh Công Sơn không nằm ngoài nhịp thở của dòng Hương Giang yêu kiều. Đó là thứ âm nhạc trầm mặc, lắng đọng mà người ta phải nghe đến rất nhiều lần mới cảm nhận được.

     Chính anh đã từng nói : "Có thể là đúng ở chỗ địa lý theo tôi rất quan trọng. Tâm hồn của mình ít nhiều nhờ một vùng đất đặc biệt nào đó nuôi dưỡng, nó phả vào tâm hồn một điều rất lạ và độc đáo. Ấy nên có những giọng nói khác nhau ở mỗi vùng, thực sự trong âm nhạc và nghệ thuật cũng vậy".

      Trịnh Công Sơn không hề nhắc đến "Huế" nhưng tất cả các ca khúc của anh đều là Huế cả. Từng con đường, từng hàng cây, trong Mưa Hồng, anh đã hát "Em đi về cầu mưa ướt áo. Đường phượng bay mù không lối vào, hàng cây lá xanh gần với nhau". Cho dù lúc nắng lên, hay khi mưa về, nỗi buồn không tên rất Huế luôn hiện hữu : "Lùa nắng cho buồn vào mắt em. Bàn tay xanh xao đón ưu phiền..." (Nắng Thủy Tinh) hay "Mưa lạnh lùng rơi ướt giữa đêm về, nghe não nề. Mưa kéo dài lê thê những đêm khuya lạnh ướt mi" (Ướt Mi).

        Trong một cuộc phỏng vấn, anh thổ lộ : "Ví như ở Huế có “đường Âm Hồn” mà trên thế giới này không nơi nào có được chứ đừng nói ở Việt Nam và mình đã viết : "Đêm nghe gió thở dài, đêm nghe tiếng khóc của bào thai". Chỉ có đường âm hồn mới có những hồn thai với những ngọn đèn leo lét trong am miếu như "nghe trong tiếng thở dài, nghe lăng miếu trùng vây, nghe xa cách cuộc đời, nghe lăng miếu cạnh đây". Chỉ có Huế mới có lăng miếu, chỉ có Huế mới có tiếng thở dài rất buông trùm xa xôi. Tất cả những điều đó đều là Huế, vậy cần gì phải nhắc đến từ "Huế" nữa ! Thậm chí "Một cõi đi về" cũng là Huế, chứ không thể ở chỗ khác mà viết được".

      Trịnh Công Sơn được coi là một trong những tác giả lớn của dòng âm nhạc đại chúng cũng như nền Tân nhạc Việt Nam. Những bản nhạc Trịnh là trái ngọt từ cuộc hẹn hò của âm hưởng phương Tây và tâm hồn phương Đông. Cấu trúc và tứ nhạc trong những tác phẩm của anh đều khá giản dị, phần lớn ở thể hai đoạn. Lối chuyển đoạn từ phần đầu sang cao trào của ca khúc nhỏ nhẹ như cô gái Huế vậy, chỉ là vệt màu loang từ từ, không quá nhiều tương phản.

       Thế nhưng cái hồn mà anh thả trong ca từ mới là điểm hút vô định. Từ những lần hữu duyên dạo chơi cửa chùa, hay cái tứ tà áo bay trong gió từ điệu Lý Mười Thương hóa thành câu ca "Ôi áo xưa lồng lộng...". Chỉ từng ấy thôi cũng đủ phôi thai những bản tình ca và thiền ca mang tên Trịnh, quyến rũ, hồn nhiên, lại khiến người nghe phải suy ngẫm.

      Huế và Đạo Phật ảnh hưởng sâu đậm trên tình cảm thời thơ ấu của Trịnh Công Sơn. Dịch giả, nhà văn Bửu Ý và cũng là một trong những người bạn thân của Trịnh Công Sơn lý giải :

     "Tính Phật giáo ở trong tư tưởng hay trong ca khúc Trịnh Công Sơn thì đúng là thấm đẫm rất nhiều. Cái đó đầu tiên chẳng qua là Huế là một cái đất của chùa chiền, một cái đất của Phật giáo (...) Từ cái chỗ nhà chùa nó sinh ra những thói quen trong đời sống, thí dụ như thói quen ăn chay. Mỗi lần như vậy thì cái tư tưởng của người ăn chay, của người ở gần chùa tự nhiên nó có một cái gì đó nó thoát tục, nó không còn suy nghĩ theo cái cách rất là vật chất, đời thường nữa mà nó có cái gì hướng thượng. Thì đó là cách sống của Trịnh Công Sơn hay của chúng tôi ngay từ lúc nhỏ cho đến cả về sau này".

      Đạo Phật dạy rằng "Hiện tại là hình bóng của quá khứ và tương lai là hình bóng của hiện tại", cuộc đời là một vòng tiếp nối "sinh, lão, bệnh, tử", hạt bụi hóa kiếp thân người, một mai "tóc trắng như vôi" lại trở về với cát bụi. Trong những lời kinh cầu mang tên Cát Bụi, Trịnh Công Sơn cho rằng không ai trong mỗi chúng ta thoát khỏi vòng luân hồi nhiều biến hóa. Những chuyến đi là những lần quay trở lại. Anh nói : "Đi - về là một lộ trình quen thuộc của cuộc sống mà ai cũng phải trải qua. Đó là một trò chơi, vừa vui thú vừa ngậm ngùi mà tạo hóa đã bày ra cho".

       Về mặt âm nhạc, không phải ngẫu nhiên mà bản thiền ca Cát Bụi lại có cấu trúc ba đoạn (A-B-A). Nếu như phần A là hiện thân của hạt bụi nhỏ nhoi được viết ở cung thứ buồn tênh, thì phần B hạt bụi ấy đã hóa kiếp người, chuyển sang cung trưởng báo hiệu "tin vui". Để rồi, sau đó, phần A tái hiện, chúng ta lại quay về thân cát bụi, "kiếp rong chơi" này quả là ngắn ngủi... một cung thứ buồn tênh...

      Tuy đã về với cát bụi, nhưng có lẽ ở đâu đó, Trịnh Công Sơn vẫn là kẻ rong chơi, phiêu bồng với những lời ca mà anh đã hát cho cội nguồn, thế gian. Giờ đây anh đã có một cõi để đi về...

      Xin được mượn lời anh: "Huế là người yêu của tôi, là giấc mộng của tôi. Nhưng bây giờ tôi còn Sài gòn và Hà nội. Tôi thấy đâu cũng là quê nhà. Ở đâu tôi cũng có giấc mộng và tình yêu. Và vì vậy, đôi lúc tôi không còn cảm thấy mình thuộc về một xứ sở nào nữa. Nhưng ngẫm cho cùng, thì Huế vẫn là quê nhà của tôi, và ngày nào Huế chưa phụ bạc tôi, thì tôi vẫn là đứa con không bị từ chối của Huế".

     Đi về đâu hỡi em... và Tôi cứ lang thang những bước chân hoang hoải bỏ mặc mình cho người tình âm nhạc trong lòng tôi...

    Hạt bụi nào hóa kiếp thân tôi... để một mai tôi về làm cát bụi... Ôi cát bụi cuộc đời... Và tôi... một kiếp rong chơi...!
💖